Na przestrzeni ostatnich dwóch dekad rola aniołów biznesu w finansowaniu startupów znacząco wzrosła i stała się ciekawą alternatywą dla startupów poszukujących finansowania. Anioły biznesu to osoby prywatne, które najczęściej są spełnionymi biznesmenami i samodzielnie lub z grupą innych aniołów biznesu inwestują własne środki finansowe w przedsiębiorstwa, z których w przyszłości mogą otrzymać realny zwrot.
Spis treści:
- Anioł biznesu – kto to? Definicja business angel
- Jak działają aniołowie biznesu?
- Aniołowie biznesu jako źródło finansowania startupów
- Jak znaleźć aniołów biznesu? Gdzie szukać aniołów biznesu?
- Anioły biznesu – zalety
- Anioły biznesu – wady
- Fundusze Venture Capital, a aniołowie biznesu
- Lista aniołów biznesu w Polsce
Przeczytanie tego artykułu zajmie Ci około 3 minuty i 50 sekund.
Anioł biznesu – kto to? Definicja business angel
Anioł biznesu (z ang. business angel) to osoba prywatna, posiadająca doświadczenie biznesowe i odpowiedni kapitał finansowy, która bezpośrednio inwestuje część swoich aktywów w startupy.
Aniołowie biznesu mogą inwestować indywidualnie lub w ramach konsorcjum, czy sieci aniołów biznesu, w których zazwyczaj jeden anioł biznesu pełni wiodącą rolę. Aniołowie biznesu inwestują pieniądze w startupy, w zamian za objęcie udziałów, licząc na ich sprzedaż z zyskiem w przyszłości.
Poza kapitałem, aniołowie biznesu zapewniają założycielom startupów doświadczenie w zarządzaniu biznesem, swoje umiejętności i kontakty. Doświadczeni aniołowie biznesu doskonale wiedzą, że w większości przypadków będą musieli poczekać kilka lat na zwrot z poczynionej inwestycji. Dlatego też, aniołowie biznesu mogą być dobrym źródłem „inteligentnego i cierpliwego” kapitału, którego tak potrzeba startupom.
Aniołowie biznesu odgrywają bardzo ważną rolę w gospodarce. W wielu krajach stanowią oni drugie co do wielkości źródło zewnętrznego finansowania startupów na początkowym etapie tworzenia startupu, zaraz po rodzinie i przyjaciołach. Aniołowie biznesu zyskują również na znaczeniu jako dostawcy kapitału o podwyższonym ryzyku, który jest niezbędny do realizacji odważnych projektów przyczyniających się do znacznego wzrostu gospodarczego i dynamicznego postępu technologicznego.
Jak działają aniołowie biznesu?
Anioł biznesu działa niezależnie – wydaje swoje własne pieniądze, może też posiadać wiedzę dotyczącą nowych technologii (ale nie musi), jak również preferencję co do ponoszonego ryzyka. Decyzja anioła biznesu o inwestycji jest indywidualna i tak naprawdę w zależy od osobistych preferencji, stopnia wiedzy czy subiektywnej oceny potencjału danego przedsięwzięcia. Aniołowie biznesu, ze względu na fakt inwestycji w startupy na bardzo wczesnym etapie rozwoju, angażują nie tylko pieniądze, ale również swój czas. Stają się oni wtedy swoistego rodzaju mentorami i doradcami dla początkujących founderów, co może stanowić nieocenioną pomoc w kontekście budowania startupu.
Aniołowie biznesu mogą inwestować samodzielnie lub w grupie – razem z innymi aniołami biznesu. Co do zasady wraz z większą liczbą aniołów biznesu zainteresowanych inwestycją, wzrasta także wysokość inwestowanej kwoty.
Anioł biznesu przeważnie określa branżę lub typ start-upów w które inwestuje – w większości wypadków jest to branża, w której sam się obraca i posiada o niej odpowiednią wiedzę . Dzięki temu aniołowie biznesu mogą lepiej ocenić czy produkt danego start-upu ma szansę przyjąć się na rynku, a z drugiej strony wnosi do spółki wartość w postaci wiedzy merytorycznej oraz potencjalnych kontaktów czy nawet klientów. Nierzadko zdarza się, że firmy aniołów biznesu (którzy sami są przecież często przedsiębiorcami) są pierwszymi klientami dla start-upów.
Niektórzy aniołowie biznesu preferują inwestowanie indywidualne, jednak istnieją również zrzeszenia aniołów biznesu nazywane sieciami, klastrami bądź konsorcjami. Efektem grupowego inwestowania aniołów jest potencjalnie wyższa kwoty inwestycji w dany startup – bardzo często tzw. wiodący inwestor “zaprasza” znajomych inwestorów do inwestycji w startup, która jemu wydaje się być interesujący i dobrze rokujący.
Aniołowie biznesu jako źródło finansowania startupów
Aniołowie biznesu mogą być doskonałym sposobem dla nowej firmy na szybkie zdobycie pozycji i wejście na nowy, szybszy etap rozwoju. Zapewniając kapitał i wskazówki, inwestycja anioła biznesu może mieć znaczący wpływ na przyszły sukces przedsięwzięcia. Aniołowie biznesu zasadniczo stanowią pomost między raczkującą koncepcją biznesową, czy nawet “pomysłem na kartce”, a firmą która jest wystarczająco rozwinięta, aby otrzymywać fundusze od inwestora typu venture capital.
Aniołowie biznesu w drodze inwestycji, co do zasady obejmują część udziałów w startupie, któremu udzielają finansowania.
W Polsce aniołowie biznesu stanowią pierwszą realną możliwość pozyskania funduszy na rozwój nowego przedsięwzięcia biznesowego. Jest to jedna z nielicznych opcji, dzięki której założyciele start-upów posiadający jedynie pomysł i wizję mogą otrzymać kapitał na rozwój swojego startupu. Aniołowie biznesu mogą zainwestować kwoty już od 50 tysięcy złotych. Przeważnie anioł biznesu obejmuje od 10 do 20% udziałów w nowo powstałej spółce. Co ciekawe, z roku na rok kwoty inwestowane przez aniołów biznesu są coraz wyższe, co przekłada się także na inwestycje większych kwot w następnych rundach finansowania start-upu – często nawet kwoty te dorównują funduszom venture capital.
Pozyskanie finansowania od anioła biznesu wymaga od start-upu przygotowania tzw. pitch decka, czyli prezentacji inwestorskiej. To krótka, 10 stronicowa prezentacja całości naszego pomysłu, zawierająca m.in. opis rozwiązania, wielkość rynku docelowego, konkurencję czy planowany model biznesowy.
Jak znaleźć aniołów biznesu? Gdzie szukać aniołów biznesu?
Najlepszą sytuacją jest to, gdy ktoś ze znajomych, rodziny lub znajomy może bezpośrednio przedstawić nas aniołowi biznesu. Oczywiście taka okazja na skorzystanie z pomocy bliskich nie jest częsta – jeżeli nie mamy takiej możliwości, możemy wykorzystać kilka sposobów na znalezienie i dotarcie do aniołów biznesu takich jak:
- Zaprzyjaźnieni przedsiębiorcy;
- LinkedIn;
- Sieci aniołów biznesu (linki na końcu artykułu);
- Grupy na Facebooku;
- Konferencje startupowe;
- Lokalne grupy organizujące meetingi startupowe lub meetingi przedsiębiorców.
Anioły biznesu – zalety
- Finansowanie jest skrojone pod start-upy, dlatego startup nie musi posiadać dotychczasowych przychodów (w przeciwieństwie do np. kredytu bankowego, gdzie spółka musi wykazać przychód, aby uzyskać finansowanie);
- Startup nie musi posiadać struktury organizacyjnej – nawet nie trzeba posiadać zarejestrowanej spółki, aby uzyskać finansowanie od aniołów biznesu (spółkę można założyć na późniejszym etapie);
- Aniołowie biznesu są zainteresowani finansowaniem startupów niemal ze wszystkich branż – dużo jednak zależy od zainteresowań i ekspertyzy konkretnego anioła biznesu;
- Finansowanie startupu przez aniołów biznesu jest szybkim sposobem na pozyskanie środków finansowych – właściwe to od momentu przekonania inwestora, od niego samego zależy jak szybko zechce przekazać nam pieniądze;
- Aniołowi biznesu można zaprezentować sam pomysł (aczkolwiek dobrze przeanalizowany!), nie trzeba więc mieć gotowego produktu ani posiadać zarejestrowanej spółki;
- W przypadku aniołów biznesu, o wiele mniejsza waga jest przywiązywana do analiz prawnych oraz wymaganych dokumentów – w przeciwieństwie do np. finansowania przez fundusze venture capital;
- Akceptowane są przedsięwzięcia wysokiego ryzyka i bardzo odważne pomysły – jeśli tylko zdołają one przekonać anioła biznesu, by w dany pomysł zainwestować;
- Wskazówki i wsparcie merytoryczne są “wliczone w cenę” – większość aniołów biznesu za darmo dostarcza bardzo wiele porad dla początkujących founderów;
- Aniołowie biznesu pomagają nawiązać kontakt z innymi inwestorami w zakresie przyszłego finansowania;
- Doświadczona osoba na pokładzie startupu, dzięki krytycznemu spojrzeniu będzie dobrze balansować optymizm założycieli.
Anioły biznesu – wady
- Dostępność finansowania od aniołów biznesu w dużej mierze zależy od tego, kogo znasz – osoby, które mają w swoim otoczeniu znajomych wśród aniołów biznesu mają zdecydowanie większe szanse na pozyskanie finansowania;
- Średnie kwoty inwestowane przez aniołów biznesu są mniejsze niż przez fundusze venture capital;
- Startup musi oddać część udziałów aniołowi biznesu, przez co założyciele tracą całkowitą kontrolę nad startupem (choć nie zawsze aniołowie biznesu będą zainteresowani pakietem większościowym udziałów)
- Aniołowie biznesu oczekują szybkiego i dużego wzrostu oraz osiągnięcia błyskawicznej rentowności, tak aby mogli oni zarobić na inwestycji;
- Kontrola założycieli jest zmniejszona – aniołowie biznesu mogą zastrzec w umowie inwestycyjnej, że bez jego zgody nie możesz zostać zmieniony profil firmy;
- Podział ról i odpowiedzialności założycieli i anioła biznesu mogą być niejasne.
Fundusze Venture Capital, a aniołowie biznesu
Aniołowie biznesu to osoby fizyczne, często są nimi odnoszący sukcesy biznesmeni, którzy wykorzystują własne środki do inwestowania w przedsiębiorstwa, natomiast inwestorzy venture capital zarządzają zgromadzonymi środkami innych osób w profesjonalnie zarządzanym funduszu.
Anioł biznesu, to nie tylko inwestor, ale często także odnoszący sukcesy biznesmen, dlatego też startup może czerpać zarówno z jego wiedzy jak i doświadczenia biznesowego.
Aniołowie biznesu i fundusze venture capital koncentrują się na firmach w różnych cyklach życia. Anioły biznesu wypełniają „lukę” między przyjaciółmi i rodziną, a kapitałem wysokiego ryzyka. Zazwyczaj inwestują w firmy i start-upy na bardzo wczesnym etapie, co oznacza, że są jednocześnie narażeni na większe ryzyko niż inwestorzy venture capital. Inwestorzy venture capital są mniej zainteresowani firmami na wczesnym etapie rozwoju i wolą startupy, które posiadają coś więcej niż sam pomysł ,a czasami nawet więcej niż sam produkt..
Aniołowie biznesu inwestują od 50 000 zł do 500 000 zł, lub nawet więcej, gdy inwestują grupowo jako konsorcjum aniołów biznesu. Kapitał dostarczany przez fundusze venture capital często zaczyna się od 1 mln złotych. Dlatego też fundusze venture capital rzadziej inwestują w startupy na bardzo wczesnym etapie – kwota dla takiego startupu byłaby po prostu zbyt duża.
Zarówno aniołowie biznesu jak i fundusze venture capital otrzymują udziały spółki w zamian za inwestycje i przekazanie środków finansowych. Warto zaznaczyć, że Inwestorzy venture capital często zajmują miejsce w radzie nadzorczej, a aniołowie biznesu będą pełnili rolę mentorów czy coachów bez formalnego obejmowania stanowisk. Ogólnie rzecz biorąc, inwestorzy venture capital będą chcieli sprawować większą kontrolę nad Twoją firmą niż sami aniołowie biznesu.
Lista aniołów biznesu w Polsce
Poniżej lista najpopularniejszych sieci aniołów biznesu w Polsce:
PolBAN Business Angels Club | http://polban.pl |
Lewiatan Business Angels | http://konfederacjalewiatan.pl |
Sieć Aniołów Biznesu Amber | http://www.amberinvest.org/pl |
AINOT Business Angels Network | http://ainot.pl |
Gildia Aniołów Biznesu | http://www.aniolybiznesu.org |
Wschodnia Sieć Aniołów Biznesu | http://wsab.org.pl |
Smart Business Angels | http://smartbusinessangel.pl |
CEEBAN | http://www.ceeban.org |
Black Swan Fund | https://blackswanfund.pl |
Cobin Angels | https://pl.cobinangels.com/ |